Index Medicus for the Eastern Mediterranean Region (IMEMR) Index Copernicus ResearchBible J-Gate I2OR ROAD CiteFactor Scientific Indexing Services SID Magiran Google Scholar رتبه علمی پژوهشی از کمیسیون نشریات وزارت بهداشت
دانشگاه علوم پزشکی ارتش، تهران، ایران ، Drghasemalian@gmail.com
چکیده: (136 مشاهده)
زمینه و هدف:در دهه‌های اخیر، با ظهور ابزارهای کشتارجمعی، مانند سلاح‌های شیمیایی، بیولوژیک، رادیولوژیکی، هسته‌ای و انفجاری تروریسم دریایی به یکی از مهم‌ترین تهدیدات امنیت بین‌المللی تبدیل شده است. توانایی گروه‌های تروریستی برای دسترسی به فناوری‌های پیچیده و انجام حملات در محیط‌های دریایی، یک چالش جدید را برای جامعه جهانی ایجاد کرده است. چنین اقداماتی نه تنها جان هزاران نفر را به خطر می‌اندازد، بلکه می‌تواند زیرساخت‌های کلیدی مانند بنادر، خطوط کشتیرانی و منابع اقتصادی جهانی را تخریب کند. حملات تروریستی مانند نفتکش «لیمبورگ» در یمن (2002) و برنامه‌های احتمالی القاعده برای استفاده از مواد شیمیایی در پایگاه‌های نظامی نشان‌دهنده جدی بودن این تهدیدات است. لذا تمرکز بر تحلیل تجربیات موفق جهانی، مانند اجرای کدهای امنیتی کشتیرانی (ISPS)، می‌تواند الگوهایی عملی برای کاهش آسیب‌پذیری زیرساخت‌های حیاتی ارائه دهد. روشها:این مقاله به صورت مرور اجمالی و هدفمند طراحی شده است. این روش با هدف شناسایی، بررسیو تحلیل مطالعات انجام شده در زمینه تهدیدات تروریسم دریایی و استفاده از سلاح‌هایCBRNE (شیمیایی، بیولوژیکی، رادیولوژیکی، هسته‌ای) و ارائه تصویری جامع از مطالعات انجام شده در بازه زمانی 1900 تا 2024و شناسایی درس‌آموخته‌های این تحقیقات انجام شده است. یافته ها: 17 حادثه مرتبط در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان داد که بیشتر حوادث در مناطق حساس ژئوپلیتیکی مانند تنگه هرمز و جنوب شرق آسیا رخ داده است که نشان‌دهنده ارتباط مستقیم میان تنش‌های منطقه‌ای و آسیب‌پذیری دریایی است. این تهدیدات چندجانبه است و شامل استفاده از مواد شیمیایی و رادیولوژیکی توسط گروه‌های غیردولتی و همچنین فجایع ناشی از مدیریت نامناسب مواد خطرناک است. نتیجه‌گیری: جامعه دریایی باید با تقویت همکاری‌های بین‌المللی، بهبود نظارت بر حمل و نقل مواد خطرناک و اجرای پروتکل‌های امنیتی مانند استانداردهایIMO به مقابله با این تهدیدات بپردازد.
Moradi M, Hajighasemalian A, Mehran S. Global experiences of CBRNE attacks and maritime terrorism: Lessons learned. J Mar Med 2025; 6 (4) :246-254 URL: http://jmarmed.ir/article-1-485-fa.html
