مرکز تحقیقات طب دریا، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله(عج)، تهران، ایران ، marinemedicine@gmail.com
چکیده: (4000 مشاهده)
مسمومیت غذایی ناشی از خوردن غذاهای دریایی به عنوان یک خطر مهم و بالقوه برای سلامتی انسان محسوب شده و به طور مستقیم و غیرمستقیم سلامتی و زندگی افراد را تهدید می‌کند. این موضوع زمانی اهمیت بیشتری مییابد که بدانیم حدود 48% جمعیت جهان در فاصله 15 کیلومتری سواحل زندگی کرده و بیش از 79% مردم جهان به نوعی از غذاهای دریایی (تازه تا کنسرو شده) استفاده نموده و ماهی و سایر خوراکهای دریایی در سبد غذایی آنها قرار دارند. جدای از مسمومیت‌هایی که از غذاهای کنسرو شده ممکن است برای افراد دردسر ساز شوند، خود ماهی‌ها و یا سایر خوراکهای دریایی مانند صدف و میگو و خرچنگ نیز میتوانند بالقوه منبع سمومی باشند که جداً سلامتی و حیات فرد را تهدید نمایند. از این رو برای پزشکانی که به نوعی با پزشکی دریایی مرتبط بوده یا در نزدیکی دریا به طبابت مشغولند، شناخت گونه‌های سمی، راه‌های تشخیص مسمومیتهای ناشی از غذاهای دریایی و آشنایی با راهکارهای امداد و درمان مصدومین ضروری است.
خلیج فارس به عنوان منطقه ای دریایی گرمابی، محل زندگی گونه‌های متنوعی از ماهی‌ها تا سخت‌پوستان خوراکی و البته غیرخوراکی است که گاهی بازشناسی آنها از همدیگر حتی برای بومیان محلی ساکن سواحل خلیج‌فارس هم سخت می‌نماید. چه بسیار مسافران و گردشگرانی که به این سواحل آماده و به ماهیگیری می‌پردازند و عموماً بدون شناخت از سمی بودن یا نبودن ماهی صید شده، اقدام به مصرف آن می‌نمایند که گاهی منجر به صدمات گوارشی حاد تا حتی اغما و مرگ شده است. این مطالعه مروری کوشیده بر اساس معرفی گونه‌های سمی خلیج فارس که به لحاظ ریخت‌شناسی نزدیک به گونه‌های خوراکی هستند این پیش‌اگهی و آموزش را ارائه دهد.
