زمینه و هدف: یکی از تهدیدهای موجود برای سلامت افرادی که از اکوسیستم های بین جزر و مدی و آبهای نزدیک ساحلی خلیج فارس بازدید می نمایند وجود جانوران سمی در این مناطق است. مطالعه حاضر با هدف شناسایی جانوران سمی و خطرناک برای سلامتی دریانوردان در ناحیه بین جزر و مدی و آبهای نزدیک ساحلی خلیج فارس انجام شد.
روشها: در این تحقیق زیستگاه های گلی و ماسه ای صخرهای در نواحی بین جزر و مدی و آبهای کم عمق ساحلی (با عمق کمتر از یک متر) اطراف جزیره قشم در طی سال ۱۳۹۶ برای بررسی تنوع جانوران سمی که میتوانند برای سلامت انسان خطرآفرین باشند مورد پایش قرار گرفتند.
یافتهها: اطلاعات فونستیک دو گروه مهم از جانوران سمی شامل سفره ماهی های گزنده و صدفهای مخروطی ارائه شد. در مجموع سه گونه صدف مخروطی در منطقه گزارش شد که عبارتند از صدف حلزونی تاج مانند (Conus coronatus) (۶۵%)، صدف حلزونی فریجید (Conus frigidus) (۷%)، صدف مخروطی پرمانند (Conus pennaceus) (۲۸%). شاخص غالبیت سیمپسون برای این سه گونه صدف مخروطی برابر بود با SDI-۱=۰,۴۹ که نشاندهنده عدم غالبیت بالای این نرمتنان در منطقه است. تمام صدفهای مخروطی از سواحل صخره ای-ماسه ای جمع آوری شد و فراوانی آنها در فصل سرد بیشتر از فصل گرم بود. اگرچه خارهای گزنده در بسیاری از سفره ماهی ها وجود دارند اما گونه های ۴ خانواده، مسئول اغلب گزشهای انسانی هستند که نمونه های این ۴ خانواده که عبارتند از سفره ماهی های دمشلاقی (Dasyatidae)، پروانه ای (Gymnuridae)، عقابی (Myliobatidae) و پوزه گاوی (Rhinopteridae) اغلب در فصل گرم در سواحل اطراف جزیره قشم مشاهده شدند.
نتیجهگیری: مناطق بین جزر و مدی و آبهای نزدیک ساحلی (با عمق کمتر از یک متر) خلیج فارس زیستگاه جانوران سمی همچون صدفهای مخروطی و سفره ماهیان گزنده است که میتوانند انسان را گزیده و با تزریق زهر در بدن باعث بروز مشکلاتی برای سلامتی شوند. این خطر بالقوه با آموزش افراد و نیروها در خصوص نحوه برخورد با این جانوران سمی تا حدی میتواند برطرف گردد.