گروه سلامت در حوادث و بلایا و پدافند غیرعامل دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله، تهران، ایران و رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، تهران، ایران ، alinasiri2@yahoo.com
چکیده: (1505 مشاهده)
حوادث دریایی، به عنوان یکی از چالشهای مهم در امنیت و اقتصاد جوامع انسانی، نیازمند روشها و راهبردهای مناسب برای پیشگیری، آمادگی، پاسخ و بازیابی است. این پژوهش با استفاده از روششناسی سیستمی آشکارسازی و آزمون پیشفرضهای راهبردی به شناسایی مفروضات علّی و راهبردی مدیریت حوادث دریایی در کشور پرداخته است. برای این منظور ابتدا پس از مرور ادبیات و پیشینه پژوهش، منطبق با آشکارسازی پیشفرضهای علّی، 29 چالش عمده مدیریت حوادث دریایی مورد توافق مشارکتکنندگان درگیر مسئله قرار گرفت که از مهمترین چالشها میتوان به کمبود اطلاعات و دادههای مورد نیاز پیشبینی ریسکها، تنوع و درهمتنیدگی علل بروز حوادث و تهدیدات دریایی، مشارکت ناکافی درگیران در برنامهریزی مدیریت حوادث دریایی و درنتیجه عدم شفافیت نقشها، ضعف در هماهنگی و همکاری موثر بین ذینفعان درگیر مدیریت حوادث دریایی از جمله نیروهای نظامی، نیروهای نجات دریایی، مراکز کنترل ترافیک دریایی، واحدهای آتشنشانی دریایی و سایر نهادها و ... میتوان اشاره کرد. در ادامه منطبق با پیشفرضهای علّی مسئله، 24 پیشفرض راهبردی پس از مباحثه مشارکتکنندگان مورد توافق قرار گرفت و به منظور شناسایی منطقه برنامهریزی مطمئن، پیشفرضهای راهبردی بر مبنای اهمیت و درستی پیشفرض رتبهبندی گردید. بر این اساس 9 پیشفرض راهبردی شامل طراحی سیستم حکمرانی دادههای امنیتی حوادث دریایی کشور؛ پیشبینی داده و اطلاعات مورد نیاز و ایجاد بانکهای اطلاعاتی مدیریت بحران حوادث دریایی؛ استوارسازی نظام پاسخ به حوادث دریایی و برنامهریزی مدیریت حادثه مبتنی بر سناریو؛ بازطراحی مقررات و قوانین مدیریت حوادث دریایی با مشارکت کنشگران کلیدی؛ بازطراحی ساختار مدیریت حوادث دریایی و شفافیت در نقشها؛ طراحی استاندارهای عملیاتی مدیریت حوادث دریایی؛ آموزش و آگاهسازی کنشگران از نقشها و مسئولیت در هنگام بروز حادثه دریایی؛ برقراری ارتباط میان دانشگاهها، مراکز تحقیقاتی با صنعت تولیدکننده این تجهیزات و تدوین استانداردهای عملیاتی مدیریت حادثه دریایی به منظور برنامهریزی توسعه مدیریت حوادث دریایی پیشنهاد گردید.
