کارشناس ارشد آلودگی های زیست محیطی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران ، saeed.surii@yahoo.com
چکیده: (561 مشاهده)
زمینه و هدف: فلزات سنگین برای سلامت انسان مضراتی دارند. گیاهان آبزی میتوانند مقادیر زیادی از این فلزات سنگین را در خود ذخیره کنند، و نقش مهمی در تصفیه این آلایندهها در اکوسیستمهای آبی دارند. مطالعه حاضر با هدف شناسایی گونههای گیاهی آبزی جاذب و تصفیهکننده فلزات سنگین در اکوسیستمهای آبی تالاب انزلی انجام شد. روشها: نمونهبرداری از گیاهان آبزی و رسوبات تالاب انزلی در تیرماه 1397 پس از یک بررسی مقدماتی از منطقه مورد مطالعه در 10 ایستگاه بهصورت تصادفی و بر اساس تراکم پوشش گیاهی انجام شد. شناسایی و ثبت گونهها انجام گرفت. سپس اندامهای برگ، ساقه و ریشه جدا گردیدند و در ادامه نمونههای هضم شده از آنها تهیه شد. برای آنالیز فلزات سنگین موجود در این نمونهها از دستگاه جذب اتمی استفاده گردید. یافتهها: از بین خانوادههای گیاهی مورد مطالعه در تالاب انزلی، خانوادههای گیاهان آبزی ازجمله گندمیان (Poaceae or Gramineae)، جگن (Cyperaceae)، گوشابیان (Potamogetonaceae)، تخت قورباغه ایان (Hydrocharitaceae)، عدسک آبی (Lemnaceae)، و نعناعیان (Labiatae)، دارای بیشترین تعداد گونه در جذب فلزات سنگین بودند. گونههایی که از سه بخش ریشه، ساقه و برگ بهطور همزمان برای جذب فلزات سنگین استفاده نموند، با 96 درصد فراوانی، بیشترین میزان را داشته، ریشه بهتنهایی 22 درصد، ریشه و برگ 69 درصد و ریشه و جوانه 3 درصد را به خود اختصاص دادند. از بین فلزات جذبشده توسط گونههای مختلف گیاهی، روی با 13/97 درصد، سرب با 13/44 درصد، و کادمیوم با 12/9 درصد از فراوانی بالایی برخوردار بود و فلزاتی از قبیل مس، نیکل و آهن در رده بعدی قرار داشتند. نتیجهگیری: در مطالعه حاضر تیره گندمیان دارای بیشترین فراوانی گونهای بوده و ریشه نسبت به ساقه و برگ، سهم بیشتری را بهعنوان اندام جذبکننده فلزات سنگین به خود اختصاص دادند. از بین فلزات سنگین، روی بیشترین فراوانی جذب توسط گیاهان آبزی را داشت.
Souri S. Identification of Aquatic Plant Species that Absorb Heavy Metals in Aquatic Ecosystems. J Mar Med. 2020; 2 (3) :164-170 URL: http://jmarmed.ir/article-1-110-fa.html